Μεταναστευτικό (5)

Το ολλανδικό σοσιαλιστικό κόμμα και η μαζική μετανάστευση

Πηγή: "Άρδην" τεύχος 77 (Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2009)

Οποιοσδήποτε πιστεύει ότι ο σοσιαλισμός είναι νεκρός ως πολιτική δύναμη, θα πρέπει να επισκεφθεί την Ολλανδία. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ολλανδίας είναι το ανερχόμενο κόμμα της χώρας. Κέρδισαν 25 έδρες στις τελευταίες εκλογές –καταγράφοντας αύξηση 16 εδρών– ενώ κατέγραψαν ακόμα περισσότερα κέρδη στις περσινές δημοτικές εκλογές. Τώρα, είναι το τρίτο μεγαλύτερο σε μέλη κόμμα της χώρας και μπορεί κάλλιστα να υποκαταστήσει το Ολλανδικό Εργατικό Κόμμα ως η κύρια εναλλακτική λύση έναντι των Χριστιανοδημοκρατών. Γιατί είναι τόσο επιτυχημένοι; Θα υποστήριζα ότι τούτο συμβαίνει διότι είναι ένα σοσιαλιστικό κόμμα και κατά συνέπεια προωθεί σοσιαλιστικές πολιτικές. Αντιδρούν στις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων υπηρεσιών, προτείνουν υψηλότερους φόρους για τους πιο πλουσίους και έχουν καταδικάσει την «κουλτούρα της βουλιμίας» που προκαλεί ένας καπιταλισμός «που βασίζεται στα αυξανόμενα μπόνους και τα εύκολα χρήματα». Αντιδρούν στον πόλεμο, το ΝΑΤΟ και το εκκολαπτόμενο ευρωπαϊκό υπερκράτος. Το 2005 υπήρξε το μόνο αριστερό κόμμα στο ολλανδικό κοινοβούλιο που υποστήριζε το «Όχι» στο δημοψήφισμα για το ευρωπαϊκό Σύνταγμα.

Φυσικά, το γεγονός ότι διαθέτουν μια από τις πιο χαρισματικές –και φωτογενείς– Ευρωπαίες ηγέτιδες, τη 41χρονη επιδημιολόγο Άγκνες Καντ, δεν τους κάνει διόλου κακό. Μέρος της απήχησής του μεταξύ των ψηφοφόρων έχει να κάνει με τις απόψεις του πάνω σ’ ένα συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο το διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κόμματα της αριστεράς: Αντιτίθεται στη μετανάστευση μεγάλης κλίμακας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα προσεγγίζει την «ελεύθερη μετακίνηση της εργασίας» ως κομμάτι της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης –κάτι που ωφελεί τις μεγάλες εταιρείες και όχι τους απλούς ανθρώπους. Η αντίθεσή τους στη μετανάστευση δεν βασίζεται στον ρατσισμό –όπως συμβαίνει με την περίπτωση του BNP και άλλων ακροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης– αλλά στη σοσιαλιστική του ιδεολογία.

Μια πρόσφατη έκδοση του Σοσιαλιστικού Κόμματος υποστήριζε ότι η μετανάστευση των εργατών στα πλαίσια της Ε.Ε. «οξύνει τις αντιθέσεις μεταξύ των φτωχών και των πλουσίων, αλλά και τον ανταγωνισμό των διαφορετικών ομάδων εργατών στα πλαίσια της Ε.Ε.». Αντί να φωνάζει υπέρ της ελεύθερης μετακίνησης, όπως κάνουν τα υπόλοιπα κόμματα της Ευρώπης, το Σοσιαλιστικό Κόμμα προωθεί πολιτικές «που θα καταστήσουν μη αναγκαία τη μετανάστευση», ενώ καλεί την Ε.Ε. να προσανατολίσει τους πόρους της προς τις φτωχότερες περιοχές της ηπείρου, ώστε αυτές να μπορούν να αυτοπροστατευτούν.

Το Σοσιαλιστικό κόμμα υποστηρίζει ότι η μετανάστευση είναι ένα στρατήγημα των καπιταλιστών για να μειώσουν τους μισθούς. Η αντίθεση του Σοσιαλιστικού Κόμματος προς τη μετανάστευση μεγάλης κλίμακας δεν είναι τωρινή. Κατά τη δεκαετία του 1980, η μπροσούρα του κόμματος με τίτλο, «Ξένοι Εργάτες και Κεφάλαιο», κατήγγειλε τη μετανάστευση ξένων εργατών στην Ολλανδία, ως μια καπιταλιστική στρατηγική για τη μείωση των μισθών και τη διάρρηξη της αλληλεγγύης της εργατικής τάξης. Η θέση αυτή απέχει έτη φωτός από εκείνες της βρετανικής αριστεράς, η οποία –παρά τα αδιάσειστα στοιχεία ότι η μετανάστευση μεγάλης κλίμακας όντως μειώνει τους μισθούς– υποστηρίζει μια πολιτική ανοιχτών συνόρων. Με το να υποστηρίζει τέτοιες θέσεις, δεν ευθυγραμμίζεται μόνον με τη θέληση των μεγάλων εταιρειών, που για προφανείς λόγους αποδέχονται την εισαγωγή χαμηλόμισθων εργατών στην αγορά εργασίας· προωθούν επίσης μια αντιδημοφιλή σε πάρα πολλά τμήματα του εκλογικού σώματος πολιτική, η οποία θα καταστεί ακόμα περισσότερο απωθητική, καθώς η ανεργία αυξάνεται. Η επιτυχία του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ολλανδίας αποδεικνύει ότι υπάρχουν πολλές ψήφοι που μπορούν να κερδηθούν από ένα αυθεντικά αριστερό κόμμα που έχει το κουράγιο και τη λογική να αντιπαρατεθεί στη μετανάστευση μεγάλης κλίμακας πάνω σε μια μη ρατσιστική, αντικαπιταλιστική βάση.

Νιλ Κλαρκ

εφημερίδα First Post, 24/11/08