ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ;

Το πρώτο φύλλο της νέας εφημερίδας "Δημοκρατία"

ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ;

Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων

Από τη μία πλευρά έχουμε το πολυσυζητημένο μνημόνιο που περικόπτει τα εισοδήματα των πολιτών και από την άλλη πλευρά έχουμε ένα άλλο άτυπο μνημόνιο που αντιμάχεται την ιστορική μνήμη. Οπαδοί αυτού του ανιστόρητου μνημονίου είναι όσοι πιστεύουν ότι θα βελτιώσουμε τις σχέσεις με την Τουρκία και τους Βαλκάνιους γείτονές μας με τη διαστρέβλωση της ιστορίας μας, με το ψαλίδισμα σελίδων και γεγονότων, με την αγιοποίηση των κατακτητών μας και με την προσχώρηση στον Νεο-οθωμανισμό του Αχμέτ Νταβούτογλου.

Παρά την πανελλήνια αντίδραση στο βιβλίο της κ. Μαρίας Ρεπούση, που καταδικάσθηκε επιστημονικά από την Ακαδημία Αθηνών, βλέπουμε σήμερα μία νέα προσπάθεια. Ξεκινά από το Κέντρο για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (CDRSEE), που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Αφορά μία τετράτομη Ιστορία των Βαλκανίων, η οποία εξαγνίζει τη Οθωμανική περίοδο και προωθεί τη σκοπιανή προπαγάνδα. Το τετράτομο έργο έχει μεταφρασθεί στα ελληνικά και σε άλλες βαλκανικές γλώσσες. Σε πρόσφατη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη οι υπεύθυνοι για την ελληνική έκδοση πρότειναν την εισαγωγή του έργου στα σχολεία.

Ελπίζω να πρυτανεύσει η λογική και η στοιχειώδης εθνική αξιοπρέπεια στο Υπουργείο Παιδείας ώστε να αποφύγουν οι μαθητές μας την προπαγάνδα υπέρ της εθνοαποδόμησης και υπέρ ενός θολού πολυπολιτισμικού προτύπου. Η αντίληψη ότι με τον εξαγιασμό των Οθωμανών θα βελτιώσουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι τελείως λανθασμένη και ουτοπιστική. Από το 2001, όταν οι τότε Υπουργοί Εξωτερικών Γ. Α. Παπανδρέου και Ισμαήλ Τζεμ υπέγραψαν Πρωτόκολλο για τη σύσταση μικτής επιτροπής για τα σχολικά βιβλία, η ελληνική πλευρά προβαίνει σε συνεχείς περικοπές ιστορικών σελίδων, ενώ η τουρκική πλευρά γίνεται πιο επιθετική. Αλλά και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής βλέπουμε ότι από το 1997, όταν η κυβέρνηση Σημίτη ανεγνώρισε-κακώς-νόμιμα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο, η Άγκυρα διεκδικεί όλο και περισσότερα στο Αιγαίο, στην Κύπρο, στη Θράκη. Το βιβλίο του Τούρκου ΥΠ.ΕΞ. Νταβούτογλου «Το στρατηγικό βάθος» απλώς επιβεβαιώνει της ανησυχίες μας ότι η Τουρκία θέλει να προωθήσει μία καλύτερη εικόνα για το Οθωμανικό παρελθόν των Βαλκανίων ώστε να διευρύνει την επιρροή της στην περιοχή και να χρησιμοποιήσει τις μουσουλμανικές μειονότητες ως μοχλούς επεκτατισμού.

Οι υποστηρικτές της «εκπαιδευτικής διπλωματίας» παρουσιάζουν ως επιχείρημα το κοινό βιβλίο Ιστορίας που συνέγραψαν Γερμανοί και Γάλλοι ιστορικοί ώστε να ξεπεράσουν οι νέες γενιές τα τραύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Λησμονούν όμως τρεις σημαντικότατες διαφορές:

α) Οι Γερμανοί έχουν ζητήσει συγγνώμην και ρητώς και εμπράκτως για τα εγκλήματα του Ναζισμού, ενώ η σύγχρονη Τουρκία ουδέποτε παραδέχθηκε τα εγκλήματα εις βάρος Μικρασιατών, Ποντίων και Αρμενίων.

β) Η Γερμανία δεν κατέχει ούτε διεκδικεί εδάφη της Γαλλίας, ενώ ο Αττίλας είναι παρών στη Βόρειο Κύπρο, οι θεωρίες περί γκρίζων ζωνών ευδοκιμούν στην Άγκυρα και ο Νταβούτογλου απειλεί ξεκάθαρα ότι στη Θράκη θα γίνει ό, τι και στην Κύπρο.

γ) Το κοινό γαλλογερμανικό βιβλίο αφορά μόνο τα τελευταία 60 χρόνια και δεν γυρίζει πίσω στο 1453 όπως κάνει το τετράτομο έργο του CDRSEE.

Δεν είναι δυνατόν ο Έλληνας μαθητής να διαβάζει στην αξιολογότατη «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» την αφήγηση του Γάλλου περιηγητή Ρισάρ για τα μαρτύρια των Χριστιανών επί Τουρκοκρατίας ή να πληροφορείται τα άπειρα μαρτύρια των Νεομαρτύρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας και από την άλλη πλευρά να διαβάζει στο τετράτομο έργο ότι οι Οθωμανοί άφησαν θετικό έργο στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια! Θα τρίζουν τα κόκκαλα του Πατροκοσμά και του Αθ. Διάκου αν εισαχθεί τέτοια Ιστορία στα σχολεία μας! Και φυσικά ο Νταβούτογλου θα τρίβει τα χέρια του διότι ο Νεο-οθωμανισμός του θα διαβρώνει –ο μη γένοιτο- το φρόνημά μας και μόνοι μας θα βγάζουμε τα μάτια μας. Εξάλλου οι Τούρκοι είναι πονηροί ακόμη και όταν υπογράφουν συμφωνίες με θέμα τα σχολικά βιβλία. Ενώ το Πρωτόκολλο του 2001 αναφέρεται στα βιβλία Ιστορίας, Λογοτεχνίας και Γεωγραφίας, αφήνει εκτός συζητήσεως το μάθημα των «Στοιχείων Εθνικής Ασφαλείας» που διδάσκεται στη Β και Γ Λυκείου των Τουρκικών σχολείων από ένστολο αξιωματικό. Στο μάθημα αυτό τα τουρκόπουλα μαθαίνουν ότι τα νόμιμα σύνορα της Ελλάδος είναι αυτά του 1881, ενώ η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Θράκη, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου είναι αμφισβητούμενα εδάφη, διότι οι Έλληνες τα άρπαξαν σε μία στιγμή παρακμής των Οθωμανών.

Στην παγίδα της αλλοίωσης της ιστορικής αλήθειας φοβούμαι ότι πέφτει και ο εκλεγείς Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης. Επειδή είμαι και εγώ Θεσσαλονικεύς και μάλιστα με Δυτικομακεδονικές ρίζες, όπως εκείνος, θα ήθελα να του θυμίσω ότι η Τουρκοκρατία ήταν περίοδος σκληρής τυρανίας και δουλείας για τους Έλληνες και όχι περίοδος πολυπολιτισμικής και ειρηνικής συμβίωσης. Η ελληνορθόδοξη κοινότητα στη Θεσσαλονίκη αναγκάσθηκε να συνυπάρχει με τους κατακτητές, με τους οποίους είχε μόνον εμπορικές σχέσεις και αυτές περιορισμένες, ενώ ανύπαρκτες ήταν οι κοινωνικές σχέσεις ή οι μικτοί γάμοι. Φυσικά έχει δίκιο ο νέος Δήμαρχος να θέλει να τιμήσει τους Εβραίους συμπολίτες μας που θανατώθηκαν από τους Ναζί. Αλλά με την προβολή του Οθωμανικού και ιδίως του Νεοτουρκικού παρελθόντος θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικός. Και αν θέλει τουρισμό ας προβάλλει τον πλούσιο βυζαντινό πολιτισμό της πόλης, ο οποίος ενδιαφέρει εκατομμύρια Ορθοδόξων τουριστών από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τα Βαλκάνια.

Κ.Χ.

Δημοσιεύθηκε σήμερα 7.12.2010 στη νέα ημερήσια εφημερίδα «Δημοκρατία»