Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ


Ένα πολύ καλό αφιέρωμα και εδώ: http://sitalkisking.blogspot.gr/2010/02/1913.html


Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Σαν Σήμερα την 21η Φεβρουαρίου του έτους 1913 : Ο Ελληνικός στρατός εισέρχεται στο Μπιζάνι. Απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Ο Εσάτ Πασάς αναζητά όλο τη νύχτα το στρατηγείο του διαδόχου Κωνσταντίνου για να παραδοθεί. Οι αιχμάλωτοι φτάνουν τους 30.000.

Κατά την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων, ο ρόλος του στρατού Ηπείρου ήταν κυρίως αμυντικός αφού το μεγαλύτερο μέρος των στρατιωτικών τμημάτων είχε αξιοποιηθεί στο μέτωπο της Μακεδονίας. Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλονίκης η Οθωμανική Αυτοκρατορία ζητάει ανακωχή λόγω όμως του ότι τα Ιωάννινα δεν είχαν ακόμα απελευθερωθεί η ελληνική πλευρά δέχεται να συμμετάσχει στις συζητήσεις ειρήνης ξεκαθαρίζοντας ότι μέχρι τη σύναψη της συμφωνίας η Ελλάδα θα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.

Ο Στρατός της Ηπείρου κατά την έναρξη του πολέμου αν και ολιγάριθμος ξεκίνησε να επιχειρεί εναντίον του Τούρκικου στρατού και αρχικά σημείωσε σπουδαίες νίκες καταλαμβάνοντας την Πρέβεζα με την βοήθεια του ελληνικού στόλου (21 Οκτωβρίου – 3 Νοεμβρίου 1912) και κάμπτοντας την αντίσταση του Τουρκικού Στρατού στη μάχη στα Πέντε Πηγάδια. Θεωρητικά πλέον ο δρόμος για την κατάληψη των Ιωαννίνων είχε ανοίξει.

Υπήρχαν όμως τεράστιες δυσκολίες που κώλυαν την επίθεση για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων διότι πέρα από την αριθμητική τους υπεροχή οι Τούρκοι είχαν μετακινηθεί στο Μπιζάνι που όπως αναφέρουν οι ιστορικοί ήταν «ισχυρώς οχυρωμένον». Αυτές οι δυσχέρειες σε συνδυασμό με το δριμύ ψύχος και την έλλειψη εφοδίων είχαν καθηλώσει τον ελληνικό στρατό σε αμυντική θέση.

Μετά την σταθεροποίηση του Μακεδονικού Μετώπου ο κύριος όγκος του στρατού Θεσσαλίας κατεβαίνει για να ενισχύσει το στρατό Ηπείρου. Την αρχιστρατηγία αναλαμβάνει ο Διάδοχος Κωνσταντίνος. Το σχέδιο το οποίο εκπονήθηκε ήταν η επίθεση «δι ελιγμού» και ενώ το σχέδιο προέβλεπε την επίθεση από δεξιά, το Στρατηγείο εσκεμμένα άρχισε να διασπείρει την είδηση ότι η επίθεση θα γινόταν από την αριστερή πλευρά. Η επιτυχία του αιφνιδιασμού σε συνδυασμό με την ικανότητα του πυροβολικού οδηγούν στη πτώση του Μπιζανίου.

Λόγω της πτώσης του Μπιζανίου ο διοικητής των Ιωαννίνων Εσάτ Πασάς αναγκάσθηκε να στείλει απεσταλμένους για παράδοση της πόλης. Η συμφωνία επιτεύχθηκε και η παράδοση της πόλης ορίσθηκε για τις 8 το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου. Υπεγράφη και σχετικό πρωτόκολλο παράδοσης. Το υπέγραφε ο διοικητής της οχυρωμένης τοποθεσίας Τούρκος αντισυνταγματάρχης Βεχήπ Μπέης και οι Έλληνες λοχαγοί Ιωάννης Μεταξάς και Ξενοφών Στρατηγός.

Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος εισήλθε στην πόλη στις 22 Φεβρουαρίου και μαζί με το Στράτευμα έγιναν δεκτοί από τους κατοίκους με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις.

Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων

Οι τελευταίες ώρες πριν από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων 

20 Φεβρουαρίου - Τετάρτη:

Μόλις χάραξε ακούστηκαν οι πρώτοι κανονιοβολισμοί από τα δυο βουνά, όπου, πριν από καιρό, είχε τοποθετηθεί ουλαμός ορειβατικού πυροβολικού, άγνωστος, μέχρι τότε, στον εχθρό. Ο εχθρός, χωρίς να το περιμένει, μόλις αντιλήφθηκε τους δικούς μας, αντιστέκεται μεν σθεναρά, μπροστά όμως στην ακάθεκτη ορμή των δικών μας, αναγκάζεται, τελικά, να υποχωρήσει. 

Στις 8 το πρωί η Τσούκα, ο Άγιος Νικόλαος και η Μανωλιάσα εξέπνευσαν. Όλα τα πυροβόλα ήταν στη διάθεση των δικών μας. Επίσης είχαν συλληφθεί και μερικοί αιχμάλωτοι. Κατά τις 12 το μεσημέρι ανέρχεται στην κορυφογραμμή και το κύριο σώμα. Μαζί του ήμουν κι εγώ. Από εδώ φαίνονται πανοραμικά όλα, εκτός των Ιωαννίνων που καλύπτονταν από τους λόφους της Δουρούτης, και Σαδοβίτσας. 

Στην πεδιάδα φαίνονται οι εχθρικοί καταυλισμοί. Στο δρόμο παρατηρείται μεγάλη κίνηση. Εναντίον τους βάλλει το πυροβολικό μας με επιτυχία και τους διασκορπίζει προς το Μπιζάνι και τα Γιάννινα. Κάτω στη Δουρούτη διεξάγεται μάχη από το 1ο Σύνταγμα που κατέλαβε την Τσούκα. Γύρω στη 1 το μεσημέρι κατεβήκαμε στην Κοσμηρά. Το Μπιζάνι εκβάλλει τους τελευταίους επιθανάτιους ρόγχους. 

21 Φεβρουαρίου - Πέμπτη:

Θριαμβευτική είσοδος στα Γιάννινα. Τη νύχτα της 20ης προς την 21η Φεβρουαρίου ο διοικητής του 7ου Συντάγματος Ζέρβας, κατέστρωσε το σχέδιο επιθέσεως, κατά τις 7 το πρωί, εναντίον Δουρούτης και Σαδοβίτσας. Τις διαταγές επρόκειτο να μεταδώσω εγώ, ως αγγελιοφόρος του τάγματος Καλυδοπούλου. 

Νύχτα απαίσια, έδαφος άγνωστο. Σκέφτομαι ότι σ' αυτό το μέρος την προηγούμενη ημέρα είχε διεξαχθεί πεισματώδης μάχη. Αναγκάζομαι έτσι να κρατώ το όπλο γεμισμένο και με εφ' όπλου λόγχη. Σωστή Οδύσσεια, μέχρις ότου βρω τον Καλυδόπουλο. Κινδύνευσα! Παρ' ολίγο, να πέσω στα χέρια του εχθρού. 

Τι ευτύχημα όμως! 

Ο Εσάτ πασάς, μόλις κατανόησε τη δύσκολη θέση στην οποία περιήλθε, είχε παραδώσει, άνευ όρων, την πόλη, μαζί με τη φρουρά που ανερχόταν σε 30 χιλιάδες, όχι ανθρώπων, αλλά σκελετών. Το πρωτόκολλο υπέγραψε στο Εμίν-Αγά, κατά τις 11 το βράδυ της 20ης προς την 21η Φεβρουαρίου. 



Δεν υπάρχουν σχόλια: