Η εποχή των κανιβάλων
Σωτηρία Κ. Βασιλείου
(Yποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, αριστούχος πτυχιούχος (2007) και διπλωματούχος (2011) του παραπάνω Τμήματος)
«Προτιμώ τις καταλήψεις από αυτά που γίνονται στη Γαλλία στη Γερμανία και αλλού στην Ευρώπη. Ξαφνικά μας πειράξανε οι καταλήψεις;» ειπώθηκε από επίσημα χείλη, στις 2 Αυγούστου 2016, κατά το σχολιασμό του μέγιστου ζητήματος των ημερών. Την ίδια ημέρα η φωτιά στην Εύβοια τέθηκε υπό έλεγχο, αφού κατέκαυσε 30.000 στρέμματα. Μια βδομάδα νωρίτερα 15.000 στρέμματα μαστιχόδεντρων έγιναν επίσης βορά της φωτιάς. Υπολογίστηκαν και οι ζημιές της πολυεθνικής κατάληψης του ΑΠΘ: κάπου 40.000 ευρώ. Στο μεταξύ διαμαρτυρόμενοι καταληψίες εισβάλλουν σε ορθόδοξους ναούς, συνεχίζουν τους πασιφιστικούς βανδαλισμούς και κυριολεκτικά, πια, δαγκώνουν. Δαγκώνουν, όπως τα σκυλιά-φύλακες, ενώ άλλα σκυλιά πετιούνται στο δρόμο από όπου λάχει. Ψηλά στην επικαιρότητα και η πορεία της Νανάς Καραγιάννη, από την εντατική στις φωτογραφίσεις.
Αυτά εν ολίγοις, στην Ελλάδα. Στο μεταξύ στην Τουρκία οι εκκαθαρίσεις συνεχίζονται, όπως και οι μάχες στη Συρία. Στις ευρωπαϊκές πόλεις μοναχικοί και μη λύκοι γίνονται ήρωες της αγέλης, σπέρνοντας τον θάνατο. Οπότε, ηγεσία και «λαός» αποφαίνονται: «προτιμώ […] από αυτά που γίνονται στη […] και αλλού […]. Ξαφνικά μας πειράξανε οι [….];». Δεν με πείραξε τόσο η δήλωση καθεαυτή όσο η διαπίστωση πως αντανακλά μια λογική που θα μπορούσε να οριστεί και ως «κεντρική ιδέα» της περιόδου. Άλλωστε, και ο κανιβαλισμός, που σημειώνει πρωτοφανή έξαρση, σε μια τέτοια λογική υπακούει. Είναι εξόχως λυτρωτική, κυρίως σε εποχές ξηρασίας, η διαπίστωση που εκμαιεύει το «καλά να πάθουν», το επιφώνημα της φρίκης και την αγαλλίαση για την προσωπική ασφάλεια. Η παραπομπή στο χείριστο και η υποβολή του ως μέτρου σύγκρισης επαναπροσδιορίζει τον κώδικα αξιών και συμπεριφοράς.
Κανιβαλισμός λοιπόν: ως νοοτροπία που παραπέμπει σε πολιτικές επιλογές, εξεταστικές επιτροπές, ιεροεξεταστές, βανδαλισμούς, υβρεολόγια, trolling αλλά και ηδονική παρακολούθηση οδυνηρών καταστάσεων· κανιβαλισμός ως ποινή για όποιον επώνυμο τολμήσει να εκφέρει άποψη που αντιβαίνει το κυρίαρχο ορθό. Κανιβαλισμός που κατά τα προηγούμενα χρόνια έθρεψε επιχειρήσεις όπως τα Bodyline κι εξακολουθεί να θρέφει κίβδηλους θαυματοποιούς· που δόξασε τα reality και χάρισε στον καθένα την ηδονή του μεγάλου αδελφού. Κανιβαλισμός που στρέφει προς στιγμήν τα φλας σε οδυνηρές καταστάσεις· προς στιγμήν, όσο χρειάζεται για το έλεος και την αγαλλίαση. Αλήθεια, ούτε το bullying έπαψε να υπάρχει μετά τον Βαγγέλη Γιακουμάκη ούτε η θέση των παιδιών των φαναριών βελτιώθηκε μετά την Άννυ και τη Μαρία. Προφανώς ούτε η ανορεξία θα πάψει να υπάρχει μετά το τέλος και αυτής της νοσηλείας της Νανάς Καραγιάννη. Αλήθεια, επί οκτώ έτη τα ελληνικά ΜΜΕ τρέφουν το κοινό με μερίδες από τη ζωή μιας γυναίκας που κατέληξε να ζει λόγω της ασθένειάς της. Τα φλας διαιωνίζουν την ασθένεια· τυφλώνουν και ακινητοποιούν τη γυναίκα, που αγκιστρώνεται στο «θέμα». Αναρωτιέμαι αν όντως, όσοι παραληρούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα πάνελ πιστεύουν πως οι αστραφτερές φωτογραφίες και οι ενθουσιώδεις λεζάντες ανταποκρίνονται πραγματικότητα. Η γενικότερη κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά επιβεβαιώνει πως ίσως… ίσως αφήνονται και σε αυτή την πλάνη.
Πράγματι, η πλειονότητα των Ελλήνων αφέθηκε για καιρό να πιστεύει σε ηρωικές διακηρύξεις και λουκούλλεια προγράμματα. Οι εξαγγελίες του Σεπτέμβρη του 2014 αποτέλεσαν το ευαγγέλιο παντός μνημονιόπληκτου ή νοσταλγού της εποχής των πλαδαρών αγελάδων. Τον Γενάρη του 2015 το 41% του ελληνικού λαού πρόσφερε στον Αλέξη και τον κηδεμόνα του το τρένο της εξουσίας και τον Ιούλη το 61,3% των πολιτών σφράγισε το μέλλον με ένα μυστηριώδες «ΟΧΙ». Κατά την προδημοψηφισματική περίοδο οι ΜενουμΕυρωπαίοι, το μειοψηφικό 38,7%, λοιδορήθηκαν με νεολογισμούς αλλά και λήμματα ανασυρμένα από το παρελθόν. Με την πάροδο των μηνών και τις πρωτοφανείς κυβιστήσεις των κυβερνώντων ορισμένοι υπέστειλαν τις κομματικές σημαίες. Άλλοι, οι πιο ευνοημένοι και οι πιο απελπισμένοι, εξακολουθούν να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους υποστηρίζοντας ένα καθεστώς αναρχικού αυταρχισμού, στηριγμένου στο δόγμα «καλύτερα έτσι παρά….» και στον ανένδοτο αγώνα κατά του «σάπιου πολιτικού συστήματος», του «ιερατείου της διαπλοκής» και της «ασυδοσίας των ΜΜΕ».
Καλύτερα έτσι: η κοινωνία σε κώμα, όπως ακριβώς και η Νανά, αφημένη στα χέρια ανθρώπων που ενίοτε κινούνται στα όρια της νομιμότητας. «Καλύτερα έτσι»· και ο κανιβαλισμός συνεχίζεται, με μάρτυρες και μαρτύρια. Η μεταστροφή αρχίζει όταν ο μάρτυρας-θεατής μεταβάλλεται σε μάρτυρα-θύμα, όταν το δρεπάνι σφυρίξει και στο δικό του χωράφι ή όταν ο ίδιος βρεθεί στο στόχαστρο λόγω αντίδρασης, που οδηγεί από τη νήσο των μακάριων σχολιαστών σε εκείνην των αφορεσμένων διαπλεκομένων.
Κατά τα άλλα ο Αύγουστος προχωρά… συνοδευόμενος από τις καυτές συζητήσεις, τους καυτούς διαλόγους, τις καυτές αποκαλύψεις, τις καυτές εμφανίσεις, τους καυτούς λογαριασμούς και τα καυτά κορμιά. Αύγουστος… και πλησιάζει φθινόπωρο… καιρός του σπείρειν. Ελπίζω να μην αναλωθεί και αυτό το φθινόπωρο στην κοστολόγηση των αποκαϊδιών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου