Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2017

Τσοχατζοπουλισμός και κοινωνία


Ο φαρμακός τής Διονυσίου Αρεοπαγίτου

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Κατά το λεξικό Δημητράκου ο «φαρμακός» στη Χριστιανική Γραμματεία είναι ο γόης, ο μάγος, ο ειδωλολάτρης. Στα κείμενα της κλασικής εποχής είναι το εξιλαστήριο θύμα ή το κάθαρμα. Το «κάθαρμα» πριν περιοριστεί στη σημερινή του σημασία –ο αλιτήριος, ο παλιάνθρωπος– είχε σχέση με τον καθαρμό. Ηταν αυτός που η κοινότητα έπρεπε να εξορίσει για να καθαρθεί από το μίασμα που της είχε επιφέρει ο φαρμακός. Ο Οιδίπους τον οποίον σήμερα ταυτίζουμε με την αγάπη του τρυφερού βλαστού προς τη μανούλα, πριν γίνει σύμπλεγμα ξαπλωμένο στα ψυχαναλυτικά ντιβάνια, υπήρξε φαρμακός. Διέπραξε ύβρη λύνοντας το αίνιγμα της Σφίγγας, άρα θεωρώντας ότι είναι ο μόνος που γνωρίζει τι είναι το «θαύμα» που λέγεται άνθρωπος –πάντα κατά Σοφοκλή, που αγνοούσε τον Φρόιντ– έγινε βασιλιάς, απέκτησε παιδιά με τη χήρα του νεκρού Λάιου για να ανακαλύψει ότι γνώριζε μεν τι είναι ο άνθρωπος, αγνοούσε όμως ποιος είναι ο ίδιος. Για να απαλλάξει την πόλη από το μίασμα της ύβρης του τυφλώθηκε και εξορίστηκε ως φαρμακός.

Η περίπτωση του Ακη Τσοχατζόπουλου καλύπτει όλες τις σημασίες της λέξης «φαρμακός». Μάγος, γητευτής των ψηφοφόρων, παρ’ ολίγον πρωθυπουργός, πρωταγωνίστησε για δεκαετίες στην πολιτική σκηνή. Η ύβρις του μπορεί να σχετίζεται με την οικονομική του απληστία, όμως δεν περιορίζεται σ’ αυτήν. Σιγά τα ωά. Δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος και υποψιάζομαι ότι αν, αντί για το ακίνητο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, είχε επενδύσει τους κόπους του σε φυτείες καφέ στην Κεντρική Αφρική, τώρα θα έπινε το καφεδάκι του ενδεχομένως σε κάποιο υπουργικό γραφείο σχεδιάζοντας την έξοδο απ’ τα μνημόνια. Εξάλλου, έζησε σε μια εποχή που σοβαροί διανοούμενοι της Αριστεράς, όπως ο κ. Τσουκαλάς, έγραφαν ότι στον καπιταλισμό το χρήμα είναι κατ’ ανάγκην πολιτικό. Τι άλλο έκανε κι αυτός; Πολιτικό χρήμα έβγαλε. Η ύβρις του είναι ότι θέλησε να ενσαρκώσει το πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής.

Ήταν αρκετά Έλληνας ώστε να πιστεύει ότι ο πλούτος είναι άχρηστος αν δεν μπορείς να τον τρίψεις στα μούτρα όσων δεν τον έχουν. Αν δεν μπορείς να φωνάξεις ότι εσύ τα κατάφερες, έπιασες την καλή, είσαι ο πρώτος του χωριού. 
Σε μια Ελλάδα που είχε αναγορεύσει σε κοινωνικό ιδανικό το «πρώτο τραπέζι πίστα», ο Τσοχατζόπουλος λειτουργούσε ως πρότυπο. Πρότυπο επίσης και η σύζυγός του που είχε εκπληρώσει το όνειρο πάσης κορασίδος, που θαύμαζε τις νευρωτικές τού Sex and the City. Και η αλήθεια είναι ότι πλήρωσε τη βλακεία της πολύ ακριβά. Για να έχεις πρόσωπο, έπρεπε να κυκλοφορείς ντυμένος με τρία χιλιάρικα τουλάχιστον. Η Δικαιοσύνη καταδίκασε τον φαρμακό οριστικά. Ποιος όμως θα καταδικάσει το κοινωνικό πρότυπο που ενσάρκωσε;



Δεν υπάρχουν σχόλια: