Στρίγγοι και Βλαντάδες
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
Τον μιθριδατισμό που υφίστασαι καθημερινά –στη βία, στη βλακεία, στον αμοραλισμό και ό,τι άλλο– τον καταλαβαίνεις. Ξέρεις, θέλω να πω, τι συμβαίνει και τι παθαίνεις. Ομως δεν μπορείς να κάνεις πολλά για να του αντισταθείς, διότι σου αμβλύνει σταδιακά τα αισθήματα. Ετσι, όσο και αν έχεις αντίληψη των κινδύνων, αναγνωρίζεις την πραγματικότητα της δυσάρεστης κατάστασης και συμβιβάζεσαι. Συνηθίζεις όλα αυτά που κάποτε σε προσέβαλαν και σε έκαναν να θυμώνεις. Στο κάτω κάτω, η ζωή πρέπει να συνεχιστεί – πώς να το κάνουμε; Αν ένας Ευρωπαίος αποφασίσει να ζήσει στο Νεπάλ, μετά από λίγο θα έχει συνηθίσει να βλέπει τις πιο αποτρόπαιες μορφές αναπηρίας γύρω του χωρίς να ταράζεται. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε όσους πιστεύουν στις δυνατότητες της Ελλάδας ως ευρωπαϊκής χώρας, αλλά συμβαίνει να ζουν με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Η μνήμη, από μόνη της, δεν βοηθά να ανακαλέσεις πώς ήταν άλλοτε, προτού συνηθίσεις την αθλιότητα της πραγματικότητας. Δεν μπορείς ποτέ να ξαναβρείς ακριβώς την αίσθηση που είχαν τα πράγματα τότε· φταίει η αναπόφευκτη άμβλυνση των αισθημάτων. Εκτός αν η ανάμνηση έχει ισχυρή αισθητηριακή βάση, όπως η περίφημη μαντλέν του Προυστ. Τότε ζωντανεύει η μνήμη των αισθημάτων και, για μια στιγμή, ξαναέχεις την αίσθηση του τότε. Η δική μου μαντλέν για την περίσταση ήταν μια σκηνή, που μου ήλθε απρόσκλητη στον νου, καθώς παρακολουθούσα από το δελτίο ειδήσεων –άναυδος ως συνήθως– τα κατορθώματα της υπέροχης κυβέρνησης. Μια σκηνή από την τελευταία συνέντευξη του Λεωνίδα Κύρκου.
Όσοι έχουν δει τη συνέντευξη αυτή (2006) στον Αλ. Παπαχελά είμαι βέβαιος θα θυμούνται τη σκηνή όπου ο Κύρκος, με εμφανή τη φρίκη της σκέψης και αδυνατώντας να ελέγξει τη συγκίνησή του, αναρωτιέται τι θα είχε συμβεί αν είχε νικήσει στον Εμφύλιο η πλευρά για την οποία ο ίδιος είχε αγωνιστεί: «Και είδα ότι όλοι αυτοί, ας μην τους πω όλους, ήταν περιτρίμματα. Με πιάνει τρόμος άμα σκεφτώ ότι, π.χ., αν νικούσε τότε η επανάστασή μας θα είχαμε πρωθυπουργό τον Μάρκο, έναν γελοίο άνθρωπο –τον είδα από κοντά και κατάλαβα τι γελοίος άνθρωπος ήταν–, θα είχαμε υπουργό Οικονομικών τον Μπαρτζώτα, θα είχαμε υπουργό της Παιδείας, π.χ., τον Στρίγγο, θα είχαμε υπουργό των Εσωτερικών τον άλλον, τον ανεκδιήγητο άνθρωπο που ήρθε από την Κρήτη, τον Βλαντά, ο οποίος ήταν για την εποχή εκείνη ένας ήρωας για τη Νεολαία, γραμματέας της Νεολαίας κ.τ.λ. Ανθρωποι γελοίοι, χωρίς καμιά παιδεία για να παίξουν έναν ουσιαστικό ρόλο, σαν αυτόν που φιλοδοξούσαν να παίξουν. Κι όμως εκείνη την εποχή, σας επαναλαμβάνω, τους έβλεπα τους ανθρώπους αυτούς σαν γίγαντες».
Είναι μια σκηνή, η οποία, αν καταλαβαίνεις και νιώθεις, σου εντυπώνεται με τη δύναμή της. Βλέπεις το ηθικό σθένος και την εντιμότητα ενός ανθρώπου που διάνυσε τη διαδρομή με ανοικτά μάτια και ανοικτό μυαλό μέχρι το πικρό τέλος· βλέπεις και το ανθρώπινο κόστος της διαδρομής, στην εικόνα του γέρου που κλαίει. Πώς να την ξεχάσεις; Οταν την ανακαλείς όμως, με φόντο το κυβερνητικό τσίρκο του σήμερα, η σκηνή γίνεται το εργαλείο που ξεσκεπάζει μια αθέατη ώς τότε πλευρά της πραγματικότητας.
Ναι, ευτυχώς δεν κυβέρνησαν ποτέ τη χώρα οι Στρίγγοι και οι Βλαντάδες! Την κυβερνούν, όμως, οι απόγονοί τους, τα πολιτικά τέκνα τους – τα εκτός γάμου, έστω, για να μην γκρινιάζουν τα νόμιμα τέκνα του ΚΚΕ. Την κυβερνούν, μέσα σε ένα πλαίσιο ευρωπαϊκού και, γενικότερα, δυτικού προσανατολισμού, το οποίο –ξανά ευτυχώς– δεν μπορούν να υπερβούν ούτε να ανατρέψουν. Προσωπικώς, τέτοιες στιγμές αισθάνομαι ευγνώμων σε ό,τι συνέβαλε ώστε η διεθνής θέση της χώρας να μην επιτρέπει παιχνίδια με τον προσανατολισμό της από τα παιδιά του Στρίγγου και του Βλαντά. Δεν παύουν όμως να είναι γελοίοι άνθρωποι (με την έννοια που δίνει στον χαρακτηρισμό ο Κύρκος)· και η παραμονή τους στην εξουσία προκαλεί ανυπολόγιστη ζημία. Δεν μπορεί, νομίζω, να υπάρχει σήμερα άλλη προτεραιότητα για την αξιωματική αντιπολίτευση παρά να απαλλαγούμε από Στρίγγους και Βλαντάδες. Το συντομότερο, δεν γίνεται· τουλάχιστον όμως να απαλλαγούμε ασφαλώς.